2000: Vrouwen in de kerk

Vrouwen in de kerk: Mary Decker Klaaren
Ze was jarenlang lid van de Nederlandse Hervormde Kerk in Michigan, waarheen haar grootouders rond 1880 naar emigreerden. Ze werd onderwijzeres in haar geboorteplaats, en besloot pas in de tweede helft van haar leven om theologie te gaan studeren.

Eerste vrouwelijk dominee

Ik ontmoet haar in Middletown, Connecticut, waar ze het ambt van dominee bekleedt in de United Church of Christ. Het portret van een vrouw die met hart en ziel dominee is, en van daaruit betrokken bij haar hele gemeenschap.In de United Church of Christ werd reeds 150 jaar geleden de eerste vrouw tot dominee beroepen. Echter, pas in de zestiger jaren maakte een groep vrouwen zich hard om het ambt voor een groter aantal vrouwen toegankelijker te maken. Dus, zegt Mary Decker Klaaren, was het voor haar niet zo moeilijk om de stap te zetten toen de tijd voor haar was aangebroken. Toen haar echtgenoot voor zijn werk als professor een jaar naar Californi? ging, besloot de van Nederlandse ouders geboren Amerikaanse onderwijzeres die tijd te gebruiken om te overdenken wat ze met de tweede helft van haar arbeidzame leven wilde gaan doen.

Mary Klaaren: ?Ik wist dat het werken in de gemeenschap me de meeste voldoening gaf. Ik was al actief in mijn kerk, en vond dat fascinerend. Maar het was nooit bij me opgekomen om dominee te worden, waarschijnlijk omdat de Nederlands Hervormde Kerk geen vrouwen wijdde. Toen we na een jaar teruggingen naar Middletown ben ik theologie gaan studeren. Ik was veertig op het moment dat ik tot het ambt van dominee in de South Congregational Church werd beroepen. Aanvankelijk als assistent, maar de kerk groeide en mijn baan groeide mee. Na zeven jaar werd ik gevraagd voor de taak van eerste dominee. Op een gegeven moment, ik had nog wat rondgekeken, wist ik dat ik het wilde doen. Deze kerk was in 1760 als Calvinistische kerk gestart. Pas in 1957 kwamen meerdere kerken bij elkaar en vormden de United Church of Christ. Deze combinatie is een liberalere weg ingeslagen, het is b.v. de enige kerk die homoseksuele dominees toelaat. De kerk is maatschappelijk bewust en actief en soms liberaler dan de mensen die er lid van zijn. Ik ben blij dat ik hier terechtkwam, het past beter bij me dan de kerk waarin ik opgroeide?.

Sociale opvang

Een van de taken die deze dominee op zich heeft genomen is de actieve ondersteuning van asielzoekende mensen uit bijv. het voormalige Joegoslavi?. Zo kwam er onlangs een familie aan in Middletown met een bedrag van 257 dollar op zak. De hele familie werd ondergebracht bij een van de leden van de kerk, en ging met elkaar naar de cursus ?Engels als tweede taal?. Het is de bedoeling dat zij binnen vijf maanden zichzelf bedruipen: zelfstandig wonen, een baan en de kinderen naar een gewone school. Zo zijn er meer projecten waar Mary Klaaren zich volledig voor inzet.

? Onze gemeenschap kent vier kernactiviteiten: educatie, financi?n, diensten en sociale activiteiten. Een daarvan is ons ?Habitat for Humanity? project, waarin we mensen met een laag inkomen in staat stellen hun eigen huis te bouwen. Ze krijgen een rentevrije hypotheek voor de materialen en iedereen die wil, kan meehelpen het huis te bouwen. Soms krijgen we bedrijven zo ver dat ze de materialen tegen een lagere prijs leveren, of dat de gemeente een stuk grond gratis ter beschikking stelt. Als voorwaarde stellen we dat de familie zelf er minimaal 400 uur in investeert. Van alle donaties en giften houden we tien procent apart, daarmee ondersteunenen we gelijksoortige projecten in ontwikkelingslanden. Laatst kregen we een erg vervallen huis van erfgenamen cadeau, nu woont er een gezin met 8 kinderen in. Dit nadat we het met z?n allen hadden opgeknapt. Daarbij gaat het vaak om probleemgezinnen, die een speciaal iemand krijgen toegewezen om hun financi?le plaatje rond te krijgen. Door het samen bouwen van een huis ontstaan er als vanzelf banden, dus zo iemand is vaak gemakkelijk te vinden.?

Gelijkwaardig

Mary Klaaren werkt zo?n 50 uur per week. Zo begeleidt ze verpleegkundigen die als hospes medewerker mensen tijdens hun laatst levensfase begeleiden. ?Daar leer ik zoveel van. Mensen hebben hun eigen rituelen, ik hoef er alleen maar bij te zijn. Toch moet ik mijn tijd bewaken, mensen in zo?n geloofsgemeenschap verwachten veel van je. Vrouwen die dominee zijn kunnen in onze kerk alles doen, ze zijn volledig gelijkwaardig aan mannen, dat is een groot verschil met b.v. de positie van vrouwen in de Katholieke kerk. Desondanks is het de gewoonte dat de man eerste dominee en de vrouw zijn assistent is. Wat dat betreft is mijn positie een uitzondering. Toen ik werd beroepen kwam een vrouw naar me toe die zei: ?Ik wil eerlijk tegen je zijn. Je doet goed werk, maar ik heb een man op de kansel nodig.? Ik bedankte haar voor haar woorden. Vijf jaar later kwam ze naar me toe om me te vertellen dat ze van gedachte was veranderd. Dat deed me goed.

We horen nu steeds vaker dat mensen positief op een vrouw reageren. We krijgen vaak mensen van een katholieke achtergrond in onze kerk, bijv. die zijn gescheiden zonder offici?le toestemming van hun kerk. Die willen voor een tweede keer toch in de kerk trouwen. Dat kan bij ons en soms blijven die mensen naar ons toekomen. We kijken dan samen naar de overeenkomsten en de verschillen tussen beide kerken en ik geef ondersteuning op de dingen die zij als goed hebben ervaren in hun eigen kerk, zoals liturgie en tradities. Ik ben echter ook meevoelend als iemand problemen heeft met zijn/haar kerk over abortus of homoseksualiteit. Daar staan wij opener tegenover. Kijk, Middletown is een stadje waar zo?n 80 % katholiek is, veel mensen zijn van Italiaanse afkomst. De oecumene is nog niet echt van de grond gekomen, en het komt zelden voor dat een ?gemengd? huwelijk plaats vindt met onze medewerking. Als het al gebeurt weet ik mijn plaats, we hebben respect voor verschillende geloofsopvattingen.

Wat mij betreft staan we volledig open voor samenwerking met andere kerken op het gebied van de oecumene. Dat kan het geloofsleven alleen maar ten goede komen.?